Ulusal sorun hakkında en temel bilgileri ve yapılmış en önemli tartışmaları okuyucunun önüne getirmeyi amaçlayan bu derlemede, sorunun çağımızda büründüğü özellikler açısından doğrudan açıklayıcı oluşları göz önüne alınarak Lenin ve Stalin'in makalelerine ağırlık verilmiştir. Stalin'in (Lenin'in de sık sık gönderme yaptığı) "Marksizm ve Ulusal Sorun" makalesi, konuya giriş niteliğindedir, konunun genel kavramlarını ve sorunun tarih içindeki gelişimini yalın bir biçimde özetlemektedir; bu nedenle başa alınmıştır. Lenin'in makaleleri ise tarih sırasına göre dizilmiştir. Konunun 19. yüzyılda nasıl ele alındığı hakkında okuyucuya fikir versin diye Marx ve Engels'ten tamamlayıcı nitelikte üç yazı alınmıştır. Bu yazılarda Marx ve Engels Avrupa'dan (Polonya sorunu) ve Asya'dan (Hindistan) birer örnek üzerinde dururlarken, soruna hangi ilkelerle yaklaştıklarını da ortaya koymaktadırlar. Kitap İngilizceden Türkçeye çevrilmiş, Marx ve Engels'e ait makaleler Ocay Geridönmez tarafından Almanca orjinaliyle karşılaştırılmıştır.